poniedziałek, 18 lipca 2022

Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie 

 Witajcie Nadal jesteśmy na starym mieście . Dziś 



































 odwiedzimy zamek .Nie często tam bywam ale jednak bywam na jakiś koncertach czy wystawie . W zamku i na dziedzińcu mieliśmy tez nasze festiwale http://basiapawlak.blogspot.com/2013/07/drugi-festiwal-ogolnopolski.html

Najpierw Oto przed zamkiem siedzi najbardziej znany jego mieszkaniec .Po kolei zamek dziedziniec sale . Na koniec amfiteatr 

Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie – wybudowany w połowie XIV wieku w stylu gotyckim przez kapitułę warmińską, która była jego właścicielem do roku 1772. Zamek pełnił

Zamek pełnił funkcje obronne oraz był siedzibą min. administratora dóbr kapituły. Najsławniejszym mieszkańcem zamku był Mikołaj Kopernik, który pełnił obowiązki administratora w latach 1516–1521. Na jednej ze ścian zachowała się po nim oryginalna tablica astronomiczna. W dawnym refektarzu oraz komnacie administratora znajdują się unikalne sklepienia kryształowe datowane na ok. 1520 rok. Obecnie w zamku mieści się Muzeum Warmii i Mazur. Około 1334 roku powstała na wzgórzu w zakolu Łyny drewniano-ziemna strażnica. Na jej miejscu kapituła warmińska rozpoczęła budowę murowanego zamku, który powstał pomiędzy rokiem 1348 a 1353, gdy miasto uzyskało prawa miejskie. Składał się on wówczas z jednego skrzydła po północno-wschodniej stronie czworokątnego dziedzińca. Dojście do zamku, otoczonego pasem murów obronnych i fosą prowadziło od strony Łyny mostem zwodzonym. Południowo-zachodnie skrzydło zamku zbudowano w XV wieku. Wieżę z połowy XIV wieku, położoną w zachodnim narożniku dziedzińca, przebudowano w początku XVI wieku, nadając jej kształt okrągły na czworokątnej podstawie, a wysokość 40 m. Jednocześnie zamkowe mury obronne podwyższono do wysokości 12 m i uzupełniono drugim pasem niższych murów, wzmocnionych basztami. System zamkowych murów połączono częściowo z murami miejskimi, przez co zamek stał się jak gdyby potężnym bastionem wysuniętym poza miasto i broniącym do niego dostępu. Zamek należał do kapituły warmińskiej, która, wraz z biskupem warmińskim, do 1454 podlegała wojskowej opiece zakonu krzyżackiego. Z tego względu odegrał sporą rolę podczas wojen polsko-krzyżackich. W 1410 po bitwie pod Grunwaldem poddał się bez walki Polakom, w 1414 zaś zdobyli go oni po kilkudniowym oblężeniu. W czasie wojny trzynastoletniej (1454–1466) przechodził z rąk do rąk. Krzyżacy zagrozili zamkowi i miastu jeszcze w 1521, obrona jednak była tak skuteczna, że poprzestali po jednym, nieudanym szturmie. Kapituła powierzała zarządzanie komornictwem olsztyńskim wybieranemu co roku ze swego grona kanonikowi nazywanemu administratorem. W latach 1516–1521, z krótką przerwą, administratorem komornictwa olsztyńskiego był Mikołaj Kopernik. On właśnie przygotował obronę Olsztyna przed najazdem krzyżackim. W XVI wieku gościli tu też dwaj biskupi warmińscy, a zarazem wielcy pisarze: Jan Dantyszek – „pierwszy poeta sarmacki”, obdarzony cesarskim wawrzynem za „pieśni łacińskie” (1538, 1541) oraz Marcin Kromer z równą swobodą tworzący po łacinie i po polsku dzieła naukowe i literackie (1580). Kromer poświęcił wówczas kaplicę św. Anny, niedawno zbudowaną w południowo-zachodnim skrzydle zamku, a obdarzoną misternym siatkowym sklepieniem.

Z czasem oba skrzydła zamku utraciły militarne znaczenie, a dla celów mieszkalnych stały się mało dogodne. W 1758 doprowadzono więc do zamku dojazd od strony miasta i zbudowano z tej strony skrzydło pałacowe, jednocześnie likwidując podgrodzie i część murów. W 1779 zatrzymywał się tutaj Ignacy Krasicki. Po zaborze Warmii (1772) zamek przeszedł na własność zarządu państwowych majątków ziemskich, mieściła się tu przez pewien czas również parafia ewangelicka. W 1845 most nad fosą zastąpiono groblą łączącą zamek z miastem, fosę zaś osuszono. W latach 1901–1911, w związku wybraniem zamku na siedzibę prezydenta rejencji olsztyńskiej (odpowiednik wojewody) przeprowadzono generalny remont zamku. Zmieniono wówczas poziom podłóg w refektarzu, a w krużganku wprawiono futryny okienne i dostawiono neogotycką klatkę schodową. Wieżę zamkową, która straciła hełm (stożkowy dach) podczas burzy w 1821 roku, uwieńczono ponownie w 1926, po ponad stu latach. W 1921 w salach zamku umieszczono muzeum. Było to wówczas muzeum regionalne o charakterze etnograficznym, którego kierownictwo znajdowało się w rękach nauczycieli olsztyńskich: Leonarda Fromma – archeologa i Hugo Hermanna Grossa – nauczyciela przyrody.

Zamek także i dzisiaj służy celom muzealnym. W 1945 zamek stał się siedzibą Muzeum Mazurskiego, które dzisiaj nosi nazwę Muzeum Warmii i Mazur. Oprócz działalności wystawienniczej dużą popularnością cieszą się imprezy organizowane tu w ramach Olsztyńskiego Lata Artystycznego (OLA) jak wieczory zamkowe i „Niedziele w Muzeum”.https://discover.pl/zamek-kapituly-warminskiej-w-olsztynie/



Na zamku znajduje się stała wystawa kopernikowska (zlokalizowana w dwóch pomieszczeniach: na krużganku i sali będącej niegdyś prywatnym mieszkaniem administratora). Na ścianie krużganka umieszczona jest astronomiczna tablica doświadczalna z 1517 r., prawdopodobnie wykonana własnoręcznie przez Mikołaja Kopernika. Mikołaj Kopernik mieszkał w północno-wschodnim skrzydle zamku, w dużej komnacie, z której dwu okien rozciągał się widok na Łynę i młyn zamkowy, a z trzeciego – na dziedziniec, jedne drzwi zaś prowadziły na krużganek, a drugie do komnaty urzędowej. Obie komnaty otrzymały na początku XVI wieku piękne, kryształowe sklepienie, były jednak dość niskie i dopiero cztery wieki później podwyższono je przez obniżenie podłogi. Kopernik napisał tu swą rozprawę o monecie, tu dokonywał obserwacji ruchu planet, a na krużganku sporządził tablicę umożliwiającą mu śledzenie wiosennych i jesiennych zrównań dnia z nocą. Tablica ta jest po dziś dzień zachowaną pamiątką po Koperniku. Kopernik przebywał jeszcze na zamku w latach 1524, 1531, 1535 i 1538 jako wizytator.https://olsztyn.wyborcza.pl/olsztyn/7,48726,13600252,dlaczego-kopernik-w-olsztynie-tak-czekal-na-wiosne.html

https://www.zamkipolskie.com/olszt/olszt.html

Amfiteatr jest kulturalnym sercem olsztyńskiego Starego Miasta. Znajduje się tuż przy zamku, w miejscu jego dawnej fosy. Nieopodal głównego wejścia do amfiteatru ustawiono „ławeczkę Kopernika”, czyli charakterystyczny pomnik wielkiego astronoma.

To miejsce zawsze przyciągało artystów, choć pierwsza scena powstała tu dopiero w 1978 r. Gruntowną modernizację amfiteatru rozpoczęto w 2006 r., a po dwóch latach udostępniono nowoczesny obiekt, który ma profesjonalną, zadaszoną scenę, 1300 miejsc siedzących i kompleks podziemnych pomieszczeń. Wówczas też amfiteatr zyskał patrona w osobie Czesława Niemena.

Pod widownią mieści się kameralna sala dla 78 widzów, garderoby dla artystów i toalety. Dużym ułatwieniem dla osób niepełnosprawnych są windy, które zapewniają wygodny dostęp na niższy poziom obiektu.  https://myzwiedzamy.pl/zamek-kapituly-warminskiej/?fbclid=IwAR0dSfLO3XDrx7OgRY0eyTPAtMPWWlCses8CV6oQ_ucNxT8GoJvMQeQEEsY







5 komentarzy:

  1. I nawet pan Kopernik z Tobą zapozował :). Uroczy zamek. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  2. Piękne pokazałaś to śliczne stare miasto. Dziękuje za wirtualną podróż.
    Pozdrawiam Alina

    OdpowiedzUsuń
  3. Przy Koperniku też mam zdjęcie. :) Inne miejsca nie odwiedzone.

    Ładne zdjęcia, zwłaszcza to sklepienie gwiaździste (czy jak tam się nazywa) przykuwa uwagę na fotce.

    Pozdrawiam!
    https://mozaikarzeczywistosci.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń