czwartek, 13 lipca 2023

Dom Gazety Olsztyńskiej

Witajcie . Mieszkam tyle  lat w Olsztynie a nie byłam w tym muzeum .Trzeba było w końcu tam pójść .

Dom „Gazety Olsztyńskiej” – budynek z czerwonej cegły znajdujący się na Targu Rybnym (nr 1) na Starym Mieście w Olsztynie. Przed wojną nosił adres ul. Młyńska 2 (Mühlen-Straße, dziś nieistniejąca).

W latach 1920-1939 w budynku mieściła się redakcja i drukarnia „Gazety Olsztyńskiej” oraz ksiegarnia. W listopadzie 1939 budynek został zrównany z ziemią. Po zrekonstruowaniu i odbudowie, budynek został ponownie oddany do użytku 1 września 1989.

Obecnie, w budynku znajduje się oddział Muzeum Warmii i Mazur. W zasobach muzeum znajdują się zbiory i ekspozycje dotyczące przede wszystkim historii Olsztyna. Szczególnie wyeksponowane są treści związane z tradycją polskiej prasy na Warmii i Mazurach. Od frontu budynku znajduje się również księgarnia „aMBasador”.

Gazeta Olsztyńska” (1886-1939) - wystawa stałakspozycja przedstawia działania niepodległościowe na Warmii skupione wokół „Gazety Olsztyńskiej”.

Gazeta Olsztyńska”, kultywująca polską świadomość narodową i polski język, jest niezwykle ważna dla dziejów Olsztyna i regionu. Ekspozycja pokazuje historię wydawnictwa, sylwetki jego twórców oraz poruszaną na łamach pisma problematykę – historię polskiej Warmii. Na wystawie można obejrzeć unikatowe egzemplarze pisma, dokumenty i zdjęcia, elementy wyposażenia zecerni oraz maszyny drukarskie. Szczególnie cenna jest jedyna ocalała, po całkowicie zniszczonym przez Niemców wydawnictwie, pamiątka – kilkadziesiąt drukarskich czcionek. Zmodernizowana ekspozycja wzbogacona została o nowe wątki tematyczne, między innymi opinie czytelników o roli i znaczeniu pisma w kształtowaniu ich postaw życiowych. Nowa aranżacja wystawy jest stylizowana na starą drukarnię.

Obok tradycyjnych obiektów muzealnych można skorzystać również z multimediów. Wśród nich - audioprzewodnik po wystawie, stworzony w konwencji opowieści redaktora Seweryna Pieniężnego. Poza tym prezentacja multimedialna poszerzająca wiedzę o historii „Gazety Olsztyńskiej” i jej wydawcach. Aplikacja „Multimedialny zecer” umożliwi zwiedzającym zapoznanie się z techniką pracy w tradycyjnej zecerni. Najmłodsi zaś będą mogli ubrać wirtualną lalkę w strój ludowy oraz mieszczański z lat 20. i 30. XX wieku.

Wystawa jest doskonale przygotowana dydaktycznie. Każdy zwiedzający z dużym zainteresowaniem będzie mógł prześledzić półwiecze historii „Gazety Olsztyńskiej” i jej roli w propagowaniu języka polskiego i myśli niepodległościowej wśród polskiej społeczności na Warmii.

Olsztyn. Szkice do dziejów miasta — wystawa stałaGłównym tematem prezentacji są ludzie, którzy swym życiem oraz działalnością miasto i jego historię tworzyli, a także osoby wybitne i znane, dla których Olsztyn był miejscem urodzenia.

.Głównym tematem prezentacji są ludzie, którzy swym życiem oraz działalnością miasto i jego historię tworzyli, a także osoby wybitne i znane, dla których Olsztyn był miejscem urodzenia. Na ekspozycji zobaczyć można pamiątki i dokumenty związane z Janem z Łajs, Mikołajem Kopernikiem, Łukaszem Dawidem, Albertem Nowiejskim, Michałem Bartolomowiczem, Janem Krzysztofem Geese, Piotrem Poleskim, Janem Antonim Blankiem, Erichem Mendelsohnem, Feliksem Nowowiejskim, Marią Zientarą-Malewską, Emilią Sukertową-Biedrawiną, Eugenią Śnieżko-Szafnaglową, Henrykiem Panasem, Andrzejem Wakarem, Marianem Bublewiczem i Tadeuszem Nowakowskim. Na wystawie zaprezentowano eksponaty niezwykle cenne i w wielu wypadkach nigdy dotąd niepokazywane

Na ślubnym kobiercuWystawa czasowa w Domu Gazety OlsztyńskiejŚlub to jeden z najważniejszych rytuałów przejścia. Uroczystość ta była i nadal jest ważna dla rodziny nowożeńców oraz ich najbliższego otoczenia. W obrzędowości związanej z zawarciem małżeństwa znajdowały się elementy religijne oraz relikty dawnych, przedchrześcijańskich praktyk. Współcześnie spotykamy się często z odrzuceniem tradycji, jednak w przypadku ślubu, nawiązujemy niejednokrotnie do zwyczajów rodzinnych czy regionalnych lub poddajemy się nowomodnym obrzędom, które straciły właściwości sacrum i bardziej nastawione są na rozrywkę i dobrą zabawę.


Wiele popularnych obecnie zwyczajów ma swoje korzenie w tradycjach pochodzących z naszego regionu oraz przywiezionych na Warmię i Mazury przez przybyszy z Kresów Wschodnich, Mazowsza, Kurpiowszczyzny, Lubelskiego i innych obszarów współczesnej Polski. Ich potomkowie przechowują uratowane z pożogi wojennej pamiątki rodzinne, w tym fotografie ślubne rodziców czy dziadków.

Najstarsze zdjęcia prezentowane na wystawie pochodzą z 1910 i 1913 roku i upamiętniają uroczystość zawarcia małżeństwa w Irkucku. Na ekspozycji znajdują się też fotografie ślubne warmińskich działaczy polonijnych z rodziny Pieniężnych, Lengowskich i Żurawskich, a także nauczycieli szkół polskich (1929-1939) – Wojciecha Gromadeckiego, Ryszarda Knosały i Kazimierza Pacera. Wystawa prezentuje też zdjęcia wileńskich nowożeńców z lat trzydziestych i par, których ślub odbył się już w powojennym Olsztynie – w latach czterdziestych, pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku.

Ekspozycji towarzyszą opisy tradycji regionalnych związanych z zawarciem małżeństwa i ogłoszenia matrymonialne publikowane w przedwojennej „Gazecie Olsztyńskiej”, a także cytaty ze „Swatów warmińskich” Jana Liszewskiego i „Wesela mazurskiego” autorstwa Karola Małłka oraz poezji ludowej.

Wyjątkowe znaczenie na wystawie mają zainscenizowane wnętrza – chaty warmińskiej i atelier fotograficznego, w którym zaprezentowane zostały stroje ślubne z oryginalnym frakiem Gromadeckiego z 1942 r. oraz dziewiętnastowieczne czepce warmińskie.

Ekspozycja jest powiązana z akcją promującą fotografie ślubne przodków współczesnych mieszkańców Olsztyna. Nadesłane zdjęcia muzeum zaprezentuje na Facebooku i wystawie.















































4 komentarze:

  1. Całkiem ciekawe miejsce. Miło je było zobaczyć Twoimi oczami. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  2. Ale super ! I ile zdjęć, czuję się jakbym tam była :) Pozdrawiam cieplutko :)

    OdpowiedzUsuń