niedziela, 12 września 2021

Matka Róża Czacka

 Witajcie . dziś Błogosławionymi zostali Prymas Wyszyński i Matka Róża Czacka . Kto to był Prymas Wyszyński to wielu wie . Ja napiszę troszkę o Roży Czackiej bo jest bliska  mojemu środowisku czyli osobą Niewidomym i słabowidzącym Róża Czacka urodziła się 22 października 1876 roku w Białej Cerkwi (obecnie Ukraina). Była szóstym z siedmiorga dzieci Zofii z domu Ledóchowskiej i Feliksa Czackiego.

Od dzieciństwa miała problemy ze wzrokiem, mimo licznych operacji, całkowicie traci go w wieku 22 lat. Młoda, wykształcona, religijna dziewczyna rozpoczyna życie "po niewidomemu". Uczy się alfabetu Braille’a, zapoznaje z najnowszymi osiągnięciami nauki o niewidomych, dużo podróżuje po Europie (m.in. do Francji, Austrii, Szwajcarii). W 1911 roku zakłada Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi.
Staraniem nowej instytucji powstają w Warszawie: ochronka, szkoła powszechna, warsztaty, biblioteka brajlowska oraz tzw. patronat, obejmujący na terenie miasta dorosłych niewidomych i ich rodziny.

Lata I wojny światowej Róża Czacka spędziła w Żytomierzu. Był to dla niej czas swoistych rekolekcji. Pojawiła się myśl o podjęciu życia zakonnego oraz o powołaniu nowego zgromadzenia zakonnego, które służyłoby ludziom niewidomym. W 1917 roku Róża Czacka przyjmuje habit franciszkański i składa śluby wieczyste w III Zakonie św. Franciszka.

W maju 1918 roku wraca do Warszawy jako siostra Elżbieta. Po uzyskaniu koniecznych pozwoleń przyjmuje kandydatki do nowego zgromadzenia, które od 1 grudnia 1918 roku zaczyna istnieć jako Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. Jego charyzmatem staje się służba ludziom niewidomym i wynagradzanie za duchową ślepotę świata. Opiekunem duchowym Zgromadzenia i całego Dzieła zostaje ksiądz Władysław Korniłowicz .

W 1922 roku, dzięki otrzymanej darowiźnie kilku mórg ziemi w Laskach, Matka Elżbieta rozpoczyna budowę zakładu dla niewidomych. To tutaj stopniowo zostają przeniesione placówki dla niewidomych dzieci – szkoła i warsztaty; powstaje dom macierzysty Zgromadzenia.

Do wybuchu II wojny światowej, Laski kierowane przez Matkę Czacką stają się nowoczesną placówką dającą niewidomym wychowankom wykształcenie podstawowe i zawodowe, pozwalające na samodzielne i niezależne finansowo życie, przywracające im ludzką godność.

Laski stają się ośrodkiem duchowości franciszkańskiej, przyciągają ludzi poszukujących; są miejscem, gdzie cierpienie spowodowane brakiem wzroku, przyjmowane jest z męstwem i pogodą; gdzie na równych prawach współpracują ze sobą osoby niewidome, pracownicy świeccy i siostry zakonne.

We wrześniu 1939 roku, w czasie bombardowania Warszawy, Matka Czacka zostaje ranna w głowę i traci oko. Po powrocie do Lasek kieruje odbudową zakładu.

W 1950 roku rozpoczyna się trwająca do śmierci choroba Róży Czackiej. Przekazuje kierownictwo swojej następczyni i wspiera Dzieło modlitwą i ofiarą cierpienia. Matka Elżbieta Róża Czacka zmarła w opinii świętości 15 maja 1961 roku w Laskach. Została pochowana na cmentarzu, który znajduje się na terenie Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Laskach.https://www.laski.edu.pl/pl/ludzie-lasek?opt_4782_page=1&opt_4782_article_id=4923

https://stacja7.pl/ludzie/jak-hrabianka-roza-czacka-stala-sie-matka-elzbieta/?gclid=CjwKCAjw95yJBhAgEiwAmRrutDHmL1wnpJNp1CvitnwW1e8DSRtqV9vlc3PHeN_ReciE-eXq1KdHjhoC9JMQAvD_BwE


https://triuno.pl/matka-elzbieta-czacka-niewidoma-matka-niewidomych-blogoslawiona/


https://www.ekai.pl/matka-elzbieta-roza-czacka/ 


Ja W Tym Ośrodku w Laskach byłam trzy razy 

Pierwszy raz jak nasza koleżanka w szkole podstawowej  tam zaczęła się uczyć bo wzrok jej się pogorszył . Ja chodziłam do szkoły z internatem dla dzieci słabowidzących w Warszawie . W sobotę czy w niedziele z wychowawczynią z grupą z internatu pojechałyśmy tą koleżankę odwiedzić 

Drugi raz w ósmej klasie ci co mieli się uczyć w Laskach pojechali tam  na dwa dni na egzaminy 

Jednak los pokierował inaczej i nie chodziłam tam do szkoły .

trzeci raz byłam na rekolekcjach dla głuchoniewidomych Ośrodek jest prowadzony przez Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Powstał w 1921 roku w Laskach pod nazwą „Zakład dla Niewidomych” na terenie dawnego folwarku, podarowanego przez rodzinę Daszewskich ociemniałej hrabiance Róży Czackiej, która w 1911 roku założyła w Warszawie Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Róża Czacka w roku 1917 przywdziała habit franciszkański i jako Matka Elżbieta założyła w 1918 r. Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, do dziś będące filarem dzieła pomocy niewidomym[1].

W pierwszym roku istnienia wybudowano 1 dom mieszczący 30 mieszkańców. Po dziesięciu latach Ośrodek posiadał już 10 domów mieszkalnych dających pomieszczenie około 300 ludziom oraz 8 budynków gospodarczych. Na terenie osiedla powstało również gospodarstwo rolne, ogród warzywny, owocowy i kwiatowy z inspektami i cieplarnią. Z inicjatywy Towarzystwa, przy jego współudziale i współpracy przeprowadzono szosę do Warszawy, zelektryfikowano Zakład, a następnie sąsiadujące wsie, przeprowadzono połączenie telefoniczne z Warszawą, co przyczyniło się do ożywienia okolicy i uregulowania komunikacji. Zakład w Laskach miał stanowić w zamierzeniu Towarzystwa wzorową placówkę różnych rodzajów opieki nad niewidomymi, ośrodkiem badań naukowych tyflologicznych i ośrodkiem szkolenia dla personelu pracującego z niewidomymi.

Drewniana kaplica pw. Matki Bożej Anielskiej zbudowana została w latach 1922-1925 według projektu Łukasza Wolskiego. W latach 2001-2002 została ona przebudowana z zachowaniem stanu pierwotnego.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku Zakład stał się terenem walk i pomimo strat materialnych sięgających 75% niósł pomoc, prowadząc szpital polowy. W czasie wojny oficjalnie działalność Ośrodka została zawieszona. Część uczniów ewakuowano do Żułowa. Jednak Ośrodek w Laskach nadal pełnił funkcję opiekuńczą, obejmując nią także sieroty wojenne. Mieszkańcy byli zaangażowani w działalność konspiracyjną. W latach 1942-1944 przebywał tu jako kapelan obwodu Armii Krajowej ks. Stefan Wyszyński, przyszły prymas Polski. W roku 1944 Matka Czacka podjęła decyzję o przystąpieniu placówki w Laskach do Powstania Warszawskiego. Na terenie Ośrodka urządzono szpital powstańczy i punkt kontaktowy AK[2].

Towarzystwo zostało formalnie reaktywowane decyzją prezydenta m. st. Warszawy z dnia 10 lutego 1947 roku i wpisane do rejestru stowarzyszeń. Przystąpiono do odbudowy zniszczeń wojennych. Niestety, na skutek reformy rolnej utracone zostały znaczne obszary ziemi uprawnej, stanowiące zaplecze aprowizacyjne dla działalności Towarzystwa. Miały także miejsce działania w kierunku przejęcia Zakładu w Laskach przez władze komunistyczne lub przeniesienia wszystkich uczniów o normalnym rozwoju umysłowym do innych, państwowych zakładów.

Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi prowadząc Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nieprzerwanie od 1921 roku, wykształciło do tej pory ponad 2000 niewidomych i słabowidzących osób.

W latach powojennych nastąpiła odbudowa i szybki rozwój Zakładu. Dzięki licznym prywatnym darowiznom, w szczególności Polonii amerykańskiej, powstały nowe budynki przedszkola, szkół, internatów, warsztatów oraz zaplecze techniczne, a także Dom Przyjaciół Niewidomych.

Poza placówką w Laskach, filie ośrodka szkolno-wychowawczego znajdują się w Rabce-Zdroju (szkoła podstawowa dla dzieci niewidomych z lekkim upośledzeniem umysłowym) oraz w Gdańsku-Sobieszewie (Wczesne Wspomaganie Rozwoju Niewidomego Dziecka).

Działalność społeczna, kulturalna i religijna[edytuj | edytuj kod]

W Laskach bywali i pisali swoje utwory znani polscy pisarze i publicyści, m.in. Antoni SłonimskiJerzy LiebertJerzy ZawieyskiStanisław StommaZygmunt KubiakMarian Brandys (wszyscy pochowani są na zakładowym cmentarzu leśnym), Zbigniew HerbertEwa Szelburg-ZarembinaTadeusz Mazowiecki, ks. Jan TwardowskiJulia Prajs czy Adam Michnik. Zakład był także ważnym ośrodkiem katolickiej inteligencji oraz miejscem przyciągającym i chroniącym ludzi prześladowanych przez władze komunistyczne. Opiekę duchową nad nim sprawowali ks. Władysław Korniłowicz i ks. Jan Zieja.

Laski są również uznanym ośrodkiem ewangelizacyjnym. W utrzymywanym przez Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża domu rekolekcyjnym od lat odbywają się spotkania i rekolekcje dla młodzieży i dorosłych, widzących i niewidomych z całej Polski, prowadzone przez wielu znakomitych duchownych.

Działalność edukacyjna i wychowawcza[3][edytuj | edytuj kod]

W Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Laskach do samodzielnego życia przygotowuje się około 300 niewidomych i niedowidzących dzieci pochodzących z całej Polski. Praca z niewidomymi dziećmi zaczyna się w Laskach w Dziale Wczesnego Wspomagania Rozwoju Niewidomego Dziecka, gdzie wkrótce po stwierdzeniu dysfunkcji widzenia u dziecka rodzice mogą uzyskać pomoc psychologiczną i tyflopedagogiczną. Dzieci rozpoczynają edukację w przedszkolu, ucząc się niezależności oraz samodzielności w ubieraniu się, jedzeniu i poruszaniu się. Następnie uczą się w szkołach podstawowych i gimnazjach, realizujących program szkolny oraz dalsze przygotowanie do samodzielnej egzystencji. Dalsza nauka jest prowadzona w ogólnokształcących i zawodowych szkołach ponadgimnazjalnych. W Laskach działa również szkoła muzyczna. Dzieci z lekkim upośledzeniem umysłowym uczestniczą w zajęciach o programie dostosowanym do ich możliwości.

Ośrodek dysponuje obszerną bazą sportowo-rehabilitacyjną i bytową: 3 internaty, kryty basen, hala rehabilitacji ruchowej, centrum rehabilitacji zawodowej z wieloma warsztatami i pracowniami, stajnia z hipoterapią, sala konferencyjna z klubokawiarenką.

W ramach działalności edukacyjnej są prowadzone następujące przedsięwzięcia oświatowe:

  • wczesne wspomaganie rozwoju dziecka niewidomego (wczesna interwencja)
  • przedszkole,
  • szkoła podstawowa,
  • gimnazjum,
  • zasadnicza szkoła zawodowa ze specjalnościami:
    • rękodzielnik wyrobów włókienniczych,
    • ślusarz,
  • zasadnicza szkoła zawodowa specjalna z klasami wielozadaniowymi,
  • liceum ogólnokształcące,
  • technikum dla niewidomych i niedowidzących ze specjalnością technik informatyk,
  • technikum ze specjalnością technik masażysta,
  • szkoły policealne
  • szkoła muzyczna I stopnia

Dla uczniów o obniżonej sprawności OSW prowadzi szkoły specjalne:

  • szkołę podstawową
  • gimnazjum
  • zasadniczą specjalną szkołę zawodową
  • szkołę przysposobienia do pracy
  • szkołę dla głuchoniewidomych
  • biblioteki: czarnodrukowa, brajlowska, tyflologiczna, multimedialna.







4 komentarze:

  1. Matka Elżbieta Róża Czacka to postać, która może inspirować także w dzisiejszych czasach. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  2. Takie osoby przywracają wiarę w człowieka.

    OdpowiedzUsuń
  3. Oglądałam beatyfikaję. Dwie niesamowite postaci.

    OdpowiedzUsuń